«پسته» قربانی یک باور سنتی شد – خبرگزاری مهر از ایران و جهان.

به گزارش خبرنگار مهر، پدیده ناخوشایند بازگشت محصولات کشاورزی که هر سال تکرار می شود فلفل دلمه یک بار و کیوی یک بار تکرار می شود، تجربه ای است که امسال برای پسته نیز اتفاق افتاده است.

آلمان یکی از بزرگترین مصرف کنندگان پسته ایران است و از مجموع صادرات 34 میلیون یورویی پسته ایران به اروپا در سه ماهه نخست سال 2024، 71 درصد معادل 24.3 میلیون یورو به آلمان بوده است.

ایران پس از آمریکا دومین صادرکننده پسته به اروپا بود. بر اساس گزارش مرکز آمار اروپا (یورو استات) صادرات پسته آمریکا به اتحادیه اروپا در این مدت 243 میلیون یورو بوده است.

طبق آمار ایران سالانه بین 280 تا 300 هزار تن پسته تولید می کند که این رقم در آمریکا در سال های اوج به یک میلیون و 200 هزار تن می رسد. امسال که کمترین سال برای این کشور است میزان تولید 700 هزار تن بوده است.

در پی بازگشت محموله صادراتی پسته از اتحادیه اروپا، با تلاش و همکاری بخش خصوصی و وزارت جهاد کشاورزی، ممنوعیت کامل واردات پسته ایران به اروپا از دستور کار اتحادیه اروپا خارج شد.

پسته چگونه تحت تاثیر قارچ آفلاتوکسین قرار می گیرد؟

چگونه پسته به قارچ. آفلاتوکسین عفونی می شود. حمید زارعین از کارشناسان حوزه کشاورزی در پاسخ به این سوال که آیا آلودگی محصولات از جمله پسته آفلاتوکسین به گزارش خبرنگار مهر در زمان تولید یا نگهداری: خطر عفونت قارچی وجود دارد آفلاتوکسین هم در حین تولید و هم پس از جمع آوری و نگهداری محصول وجود دارد. یعنی هم در باغ و هم در هنگام جمع آوری و فرآوری محصولی مانند پسته ایجاد می شود.

وی افزود: این قارچ در اثر تماس پسته با محیط آلوده ایجاد می شود. زمانی که درخت به خوبی هرس نشود و شاخه های درخت روی زمین قرار گیرد، محصول پسته در تماس با خاک مرطوب باقی می ماند و احتمال ابتلا به این قارچ وجود دارد.آفلاتوکسین) روی پسته قابل پیش بینی است.

وی ادامه داد: در چوب بری و فرآوری اگر فرآیند خشک کردن پسته به خوبی انجام نشود و محصول بیش از حد مرطوب بماند، احتمال رشد مجدد قارچ وجود دارد. آفلاتوکسین بنابراین احتمال آلوده شدن پسته به سم وجود دارد. آفلاتوکسین هم در باغبانی و هم در هنگام ثبت و خشک کردن وجود دارد.

یک باور قدیمی در تولید پسته

این کارشناس باغبانی در پاسخ به این سوال که چرا باغداران مرحله هرس را به درستی انجام نمی دهند، گفت: باغداران صنعتی و کسانی که در سطح وسیع رشد می کنند این موضوع را رعایت می کنند. اما پسته بیشترین محصول را در شاخه های بالا و پایین دارد. 80 درصد پسته در شاخه های پایینی رشد می کند.

وی ادامه داد: در باغات پسته استان های جنوبی در قدیم این باور در بین باغداران وجود داشت که هنوز هم در بین باغداران سنتی وجود دارد: معتقدند درخت را نباید هرس کرد و باغ را باید جنگلی کرد زیرا نه نه مهم است. چند شاخه در زیر و روی زمین وجود دارد، اگر بیشتر باشد، محصول بیشتری برداشت می شود. البته این هم درست است. گاهی در این باغ ها کارگر برای چیدن پسته و برداشت محصول باید روی زمین بنشیند یا دراز بکشد.

وی بیان کرد: با قطع شاخه های هرس، در عمل میزان تولید به نصف کاهش می یابد. علاوه بر این، برای باغبان معمولاً داشتن محصول مهم نیست آفلاتوکسین آیا به دنبال تولید محصولات بیشتر و فروش آنهاست یا خیر. خریدار نیز به داشتن یا نداشتن بستگی دارد آفلاتوکسین پسته نمیخره وزن و ظاهر محصول بررسی می شود و پول پرداخت می شود.

این کارشناس حوزه کشاورزی افزود: این مشکلات زمانی ایجاد می شود که محموله برای صادرات ارسال شود.

زارعین گفت: هیچ مکانیزمی وجود ندارد که میزان سلامت محصول باغدار را مشخص کند. با عمیق‌تر شدن این سوال، باغبان به این نکته نیز می‌رسد که محصولات سالم باید کشت و برداشت شوند.

سختگیری از کلمه به عمل اعمال می شود.

این فعال حوزه کشاورزی در پاسخ به بازگشت محموله صادراتی پسته گفت: در حوزه صادرات، شرکت های صادراتی تجربه کافی دارند، اما نهادهای مسئول باید توضیح دهند که چرا محصول خارج از استانداردهای اروپایی صادر شده است. .

وی تصریح کرد: برای صادرات نیاز به تاییدیه هایی از سازمان استاندارد، سازمان غذا و دارو و … است که با حساسیت زیادی همراه است چرا که چند سال پیش تحریم پسته از ایران وجود داشت. بنابراین برای بررسی اینکه پسته ها آلوده به قارچ هستند یا خیر. آفلاتوکسین سختگیری زیادی وجود دارد.

وی در پاسخ به این سوال که آیا محموله بدون آزمایش قابل تحویل است، گفت: خیر، موسسات مختلف سلامت محصولات صادراتی را تایید می کنند. اگر کالایی برود و برگردد، مشکل از بی توجهی صادرکننده یا حتی باغدار و کشاورز نیست، مشکل نهادهای متولی است و نهادهای نظارتی باید آن را کنترل می کردند.

وی افزود: همچنین نمی توان گفت 100 درصد پسته تولیدی فاقد قارچ است. آفلاتوکسین زیرا همه محصولات آلوده به این قارچ نیستند.

ترمینال های بار ارتقا یافته

هفته گذشته وزیر جهاد کشاورزی در دیدار با سفیر مجارستان از کمیسیون بهداشت و کشاورزی اتحادیه اروپا برای بازدید از باغات پسته و کارخانه های بسته بندی ایران دعوت کرد.

در ادامه کشاورز نحوه نگهداری محصول پس از برداشت و احتمال آلودگی پسته در این مرحله را توضیح داد: در سال های اخیر به دلیل احتمال آلودگی پسته، پایانه های ثبت پسته بسیار ابتدایی بوده و به صورت سنتی فعالیت می کردند. آفلاتوکسین بیشتر بود؛ اما امروزه که پایانه ها به کمک فناوری های جدید تجهیز و نگهداری می شوند، احتمال انتشار این قارچ کم است و یا قابل کنترل نیست.

زارعین در پایان گفت: آفلاتوکسین این عارضه ای است که می تواند به بارهای مجاور سرایت کند و پسته سالم را نیز مبتلا کند. نیاز است که رهبران بخش کشاورزی اطلاعات بیشتری در مورد تولید محصولات باغی سالم و با کیفیت داشته باشند.

یکی از مشکلات ایران تداخل حوزه های مختلف با یکدیگر است. به عنوان مثال در مورد صادرات، رئیس اتحادیه صادرکنندگان کالای خشک ایران گفت: خودروساز می تواند برای واردات خودروهای چینی از ارز خود، کالای خشک صادر کند، اما با ورود به این بازار، کیفیت و اعتبار ایران کاهش یافته است.

وی گفت: محصولات به طور کلی از آنها به صورت عمده خریداری و به کشورهایی مانند چین صادر می شود.

سطح زیر کشت زیاد و تولید کم.

در ایران از 3 میلیون هکتار باغات کشور، 670 هزار هکتار آن را پسته تشکیل می دهد که این محصول یکی از مهم ترین محصولات باغی است و سال ها بالغ بر 1.5 میلیارد دلار درآمد ارزی برای کشور داشته است.

بیشتر پسته در جنوب استان کرمان تولید می شود. همچنین به گفته رئیس امور باغبانی وزارت جهاد کشاورزی، ایران از نظر سطح زیر کشت پسته رتبه اول جهان را دارد اما از نظر تولید رتبه دوم را در جهان کسب کرده است.

این شکاف در تولید با توجه به سطح زیر کشت بسیار زیاد است که نشان دهنده بهره وری پایین کشاورزی ایران است.