به گزارش خبرنگار مهر، این روزها موضوع واردات بنزین بار دیگر بر سر زبان برخی رسانه های منتقد قرار گرفته است به همین دلیل این رسانه ها معتقدند که در دولت قبل کشور صادرکننده بنزین بود اما امروز واردکننده هستیم و برای آوردن بنزین به کشور باید میلیاردها دلار هزینه کنیم.
این رسانه ها تمام واقعیت ماجرا را بیان نمی کنند و تنها بخشی از ماجرا را پوشش می دهند. در واقع باید گفت که اگر کشور در دولت قبل صادرکننده بنزین بود به دلیل اپیدمی کرونا بود، زیرا مصرف بنزین در دنیا نیز در ایران به شدت کاهش یافت و از طرفی پالایشگاه ستاره در خلیج فارس نیز وارد مدار تولید شده بود که باعث شد کشور با تولید مازاد بنزین مواجه شود و این مشکل منجر به صادرات بنزین شد.
اما در عین حال این را هم به یاد داریم که وزیر نفت وقت که حاصل حرکت خاصی در کشور بود و در دو دولت اصلاحات و اعتدال کار می کرد، اساس ساخت پالایشگاه را بر این اساس می دانست. یک کار کثیف ، و این منجر به ساخت پالایشگاه و ذخیره سازی شد. تولید بنزین مورد بی توجهی قرار گرفت که می تواند تا حد زیادی در رفع عدم تعادل بنزین و حتی جلوگیری از واردات بنزین کمک کند. این در حالی اتفاق می افتد که در برخی از کشورهای همسایه ایران شاهد بزرگترین پالایشگاه ها هستیم، هرچند که حتی یک قطره نفت تولید نمی کنند.
در آسیا، 47 پروژه جدید پالایشی در حال ساخت یا برنامه ریزی است. از این تعداد 18 پالایشگاه در حال ساخت و 29 طرح در مرحله طراحی است. جالب است بدانید کشورهایی مانند کره جنوبی، چین، ژاپن و حتی هند که تولیدکننده نفت خام نیستند و واردکننده محسوب می‌شوند، در این سال‌ها همواره به دنبال ارتقای پالایشگاه‌های موجود و احداث پالایشگاه‌های جدید بوده‌اند. وزیری که ساخت پالایشگاه را یک کار کثیف می دانست.
زنگنه همیشه تکمیل پالایشگاه ستاره خلیج فارس را افتخار خود دانسته است. در حالی که به گفته اصغر ابراهیمی، معاون سابق وزارت نفت، این پروژه در دولت احمدی نژاد شکل گرفت و 79 درصد پیشرفت داشت. 21 درصد باقیمانده باید ظرف 1.5 سال تکمیل شود. اما از آنجایی که زنگنه به این کار اعتقادی نداشت اعتبار لازم به او داده نشد تا اینکه شکست در ساخت این پالایشگاه برای کشور هزینه بر بود و به همین دلیل این پالایشگاه پس از سال‌ها در دولت دوازدهم تکمیل شد.
نکته جالب این است که زنگنه در زمانی که مجلس قانون اجرای پالایشگاه های نفت را با مجوز مجلس تصویب کرد، در صورتی که بخش خصوصی این کار را نکند، تصمیم گرفت در کشور پالایشگاه نسازد. ساخت پالایشگاه، وزارت نفت متولی ساخت این پالایشگاه است.
محمدعلی قدیری کارشناس انرژی در این خصوص می گوید: ایران با وجود برخورداری از منابع غنی نفتی و سابقه طولانی در زمینه استخراج نفت، هنوز با نقطه ایده آل در زمینه پالایش فاصله دارد. این تاخیر را می توان به دلیل مشارکت کم آنها دانست. ایران در زمینه پالایش نفت نسبت به ظرفیت تولید مشاهده شد. در حال حاضر ظرفیت پالایش جهانی به بیش از 100 میلیون بشکه در روز رسیده است.
وی ادامه داد: ایران با وجود اینکه یکی از بزرگترین دارندگان ذخایر نفتی در جهان است، حدود 2 درصد از ظرفیت پالایشی جهان را در اختیار دارد که در مقایسه با میزان منابع نفتی موجود، سهم بسیار ناچیز و محدودی است جهان. کشور.
این کارشناس انرژی خاطرنشان کرد: این جبران تاخیر در ظرفیت پالایش نفت در قانون برنامه ششم توسعه طبق بند الف ماده 44 این قانون پیش بینی شده است: دولت موظف است ارزش افزوده را افزایش دهد. انرژی و کل زنجیره ارزش باید در طول اجرای برنامه قانون اقدامات زیر را انجام دهد: برنامه ریزی و اجرای تسهیلات لازم برای ایجاد ظرفیت پالایش دو میلیون و هفتصد هزار بشکه در روز نفت خام و گاز تغلیظ شده با پیچیدگی بالا. ضریب توسط بخش غیردولتی برای ترکیب تولیدات آن باید عمدتاً برای محصولات تقطیر سبک و متوسط باشد و مشارکت نفت کوره در الگوی پالایشی نباید بیشتر از ده درصد باشد.
قدیری با اشاره به اینکه در سال های اخیر توجه ویژه ای به افزایش ظرفیت پالایشگاه ها نشده است، افزود: طی سال های برنامه ششم توسعه تنها پالایشگاه میعانات گازی گلف استار و تا ظرفیت ذکر شده به بهره برداری رسید برنامه توسعه قبلی 500000 بشکه در روز بود. فاصله هست از سوی دیگر، برنامه های بهبود پالایشگاه های کشور برای کاهش تولید نفت کوره آنطور که باید پیش نرفت و همچنان حدود 20 تا 30 درصد فرآورده های تولیدی پالایشگاه ها نفت کوره است.
به نظر می رسد اگر در دولت یازدهم و دوازدهم مانند دولت قبل جدی گرفته می شد، اکنون با افزایش ظرفیت تولید بنزین در چند پالایشگاه مانند ستاری خلیج فارس، دیگر شاهد بنزین نبودیم. عدم تعادل و وابستگی ایران به واردات بنزین.
با تغییر دولت دوازدهم و روی کار آمدن دولت سیزدهم نظرات در مورد صنعت نفت تغییر کرد و ساخت پالایشگاه نیز در اولویت قرار گرفت. بنابراین این سوال مطرح شد که بزرگترین پالایشگاه نفت کشور به نام شهید سلیمانی ساخته شود و این طرحی است که شهید رئیسی به یادگار مانده است.
ناگفته نماند کارشناسان اقتصاد انرژی معتقدند در ساخت پالایشگاه نمی توان نیاز کشور را تامین کرد و باید پا را فراتر گذاشت و به فکر تامین نیازهای منطقه بود. همانطور که گفته شد برخی از کشورها در آسیا هستند که اساساً ذخایر نفت و گاز ندارند، اما آینده نگری آنها باعث شده است که به عنوان کشورهای مهم صنعت نفت شناخته شوند، مانند هند و کره جنوبی.
هند بزرگترین پالایشگاه نفت جهان را بدون حتی یک قطره نفت دارد
پالایشگاه جام نگر بزرگترین پالایشگاه نفت جهان است که در هند قرار دارد. این پالایشگاه یا بهتر است بگوییم یک شهر پالایشگاهی در شمال غربی هند در ایالت گجرات واقع شده است. این مجتمع اولین پالایشگاه کاملا خصوصی هند و بزرگترین پالایشگاه جهان با ظرفیت 1240000 بشکه است که تقریباً یک چهارم کل ظرفیت پالایش هند را شامل می شود.
جام نگر با مساحتی بیش از 31 کیلومتر مربع در کنار بندری بزرگ ساخته شد تا علاوه بر صادرات فرآورده های این پالایشگاه به بازارهای خارجی، تنها در 36 ماه، فرآورده های نفتی معادل 50 میلیون تن در سال بارگیری شود. تامین سوخت لازم برای صنعت پتروشیمی هند که در دهه گذشته حدود 7.86 میلیارد دلار هزینه کرده است.
اولسان، یئوسو و اونسان، بزرگترین پالایشگاه های جهان در کره جنوبی
سومین پالایشگاه بزرگ جهان در اولسان کره جنوبی قرار دارد. این پالایشگاه با ظرفیت روزانه 840 هزار بشکه در رتبه سوم قرار گرفت. پالایشگاهی که اولین واحد آن در کمتر از 16 ماه در سال 64 به بهره برداری رسید و تنها در نوع خود در آن زمان بود.
سومین پالایشگاه بزرگ جهان دارای پنج واحد تقطیر نفت خام و یک واحد پارازایلن با ظرفیت 758000 تن در سال است. یکی از ویژگی های مهم سومین پالایشگاه بزرگ جهان وجود مخازن بزرگ ذخیره نفت خام و فرآورده های نفتی است، چیزی که در تعداد کمی از پالایشگاه های جهان دیده می شود. ظرفیت بسیار بالا برای ذخیره سازی نفت خام و سایر فرآورده های نفتی قرار داده شده.
پالایشگاه Yeosu چهارمین پالایشگاه بزرگ جهان با ظرفیت پالایش روزانه 775000 بشکه است که در استان جلوآ کره جنوبی واقع شده است. این پالایشگاه اولین بار در سال 1969 ساخته شد و واحد دوم آن در سال 1386 به بهره برداری رسید. سورون یکی از سهامداران عمده این پالایشگاه است.
پالایشگاه اونسن در سال 1969 توسط هلدینگ دو شرکت بزرگ GS Coltex Chevron تاسیس شد و دارای ویژگی های خاصی است. به عنوان مثال، این پالایشگاه دارای یک کارخانه بزرگ روغن هیدروکراکینگ است و مواد سنگین و بی ارزش کوره را به محصولات با ارزشی مانند نفت سفید و گازوئیل تبدیل می کند.
ویژگی پالایشگاه اونسان که پنجمین پالایشگاه بزرگ جهان است، قرار گرفتن دو مجتمع بزرگ پالایشگاهی و پتروشیمی در کنار یکدیگر است.
ساخت پالایشگاه در ایران باید فراتر از نیاز باشد
در همین رابطه محمدعلی علیمردانی با اشاره به طرح ساخت پالایشگاه در ایران به خبرنگار مهر گفت: اکنون که باید رئیس جمهور جدید را برای دولت چهاردهم انتخاب کنیم، بهتر است برنامه دقیق این افراد برای ساخت را ارزیابی کنیم. پالایشگاهی برای ایجاد ارزش افزوده
وی بیان کرد: یکی از طرح های قابل اجرا ساخت پالایشگاه با سرمایه گذاری خارجی است.
این کارشناس انرژی تاکید کرد: ایران می تواند بر اساس نیاز کشورهای دیگر پالایشگاه بسازد تا نفت سایر کشورها در این پالایشگاه ها پالایش و به مقصد مورد نظر ارسال شود.
علی مردانی ادامه داد: در بین کشورهای منطقه، ایران تنها کشوری است که امکان تولید بنزین و گازوئیل با استاندارد یورو را دارد و این به دلیل توانمندی صنعت گران ملی است، به همین دلیل نیاز به بنزین می تواند با احداث پتروپالایشگاه های بزرگ در کشور و استفاده از نفت تحریمی سایر کشورها و تولید و صادرات فرآورده های نفتی به کشورهای مقصد با آن مقابله کنند.
وی ادامه داد: در حال حاضر روسیه، سوریه و برخی کشورهای دیگر می توانند از این اقدام استفاده کنند و نفت خود را در ایران پالایش کنند. بنابراین ایجاد کلان پروژه های داخلی، ملی و بین المللی از جمله احداث پتروپالایشگاه ها برای خرید نفت از کشورهای منطقه و ایجاد ارزش افزوده و صادرات مجدد آن می تواند در اولویت برنامه های دولت چهاردهم قرار گیرد.
