چند روز پیش کلیدواژه فساد چند میلیون دلاری یک شرکت وارد کننده چای در راس اخبار قرار دارد. در خبری که 20 آذرماه به طور رسمی توسط سازمان بازرسی کل کشور منتشر شد، آمده است: در موضوع واردات چای مجموع ارز دریافتی یک شرکت از سال 2018 تا 1401 (در قالب چای و ماشین آلات وارداتی) معادل 3.37 میلیارد دلار بوده که از این میزان حدود 1.472 میلیون دلار ارز به ماشین آلات و مابقی برای واردات بوده است. چای.
در سال 1401 کل پول اختصاص یافته به واردات چای حدود یک میلیارد و 396 میلیون دلار بوده که از این میزان یک میلیارد و 101 میلیون دلار به این گروه اختصاص یافته است. همچنین گروه تجاری مذکور در قبال 1.4 میلیارد دلار ارز دریافتی به تعهدات خود عمل نکرده و کالایی به کشور وارد نکرده است. علاوه بر مبلغ مذکور (یک میلیارد و 400 میلیون دلار)، مهلت دریافتی مابقی ارز توسط این گروه نیز به پایان می رسد و میزان ارز غیرمتعهد در حوزه واردات چای برای این شرکت نیز به پایان می رسد. ممکن است به حدود 2 میلیارد دلار افزایش یابد.
بنابراین همانطور که به اختصار اشاره شد شرکت واردکننده چای در یک فساد بی سابقه نزدیک به 1.9 میلیارد دلار فقط برای واردات چای ارز دریافت کرده بود که 1.1 میلیارد دلار آن در سال 1401 بوده است. یعنی آخرین بار بوده است. سال؛ نکته حائز اهمیت اینکه اکنون رسانه ها از دباش به عنوان متهم اصلی این پرونده چند میلیاردی یاد می کنند.
حالا به خاطر اندازه است. فساد واردات چای یا بهتر است بگوییم فساد ارزها به دلیل عدم واردات چای چقدر بوده و چه کارهای کلان اقتصادی برای کشور می توان انجام داد؟ در حالی که خردادماه 1398 اکبر رحیمی، مدیرعامل شرکت دباش سبز گستر در یادداشتی با عنوان «اثر معکوس مداخلات» در روزنامه دنیای اختاز با اشاره به تقاضای 130 هزار تن چای برای مصرف سالانه نوشت. ایرانیان: متأسفانه دولت در بخش واردات چای مشکلاتی را ایجاد کرده است که یکی از آنها مشکل خرید ارز از سامانه نیما است، ایران منابع درآمدی بسیار خوبی از فروش نفت در هند دارد که ما است. نمی توانست آن را به داخل منتقل کند و در عوض امکان خرید چای یا سایر محصولات غذایی وارداتی به کشور و ایجاد درآمد بالایی برای کشور با ایجاد ارزش افزوده در آن وجود داشت، اما دولت ما را مجبور به رعایت الزامات خارجی کرده است. نیاز مبادله ای از طریق سامانه نیما این در حالی است که ارز سالیانه واردات چای بیش از سایرین است. محصولات غذایی بسیار اندک بوده و مشکلی برای دولت وجود ندارد… بسیار قدیمی است و این باعث افزایش هزینه های تولید برای صاحبان کارخانه شده است. بنابراین یکی از مسائل مهم واردات ماشین آلات لازم است. دولت باید حمایت های ویژه ای را در این بخش در نظر بگیرد، در غیر این صورت برنامه های توسعه در صنعت چای مختل می شود. و با توقف سرمایه گذاری های جدید در این صنعت در سال های اخیر، بازار به طور کامل به دست خارجی ها خواهد افتاد. دولت باید ثبت سفارش را دوباره فعال کند و همکاری لازم را برای حمایت از واردات انجام دهد. “
همانطور که گفته شد سه سال پیش آقای مدیرعامل یا بهتر بگوییم مرد شماره یک با درآمد چند میلیون دلاری نگران آینده صنعت چای و حضور خارجی ها در بازار چای بودند و از دولت درخواست کردند. برای حل مشکلات تامین ارز برای واردات چای. وی گفت: ارز مورد نیاز سالانه برای واردات چای بسیار ناچیز است و مشکلی برای دولت وجود ندارد. رقمی که اکنون با یک محاسبه ساده، نزدیک به 2 میلیارد دلار ارز کشور برای واردات چای گزارش می شود. مقداری که بیش از نیاز مصرفی چای کشور بود و متاسفانه مقدار قابل توجهی از این ارز نه به صورت چای، بلکه به صورت ارز در بازار آزاد به فروش رفت.
فسادی که در بهمن ماه سال گذشته مورد توجه قرار گرفت!
بهار سال گذشته تابناک به عنوان اولین رسانه از فساد احتمالی و عجیب در روند تخصیص ارز برای واردات چای خبر داد و در گزیده ای به نامه مدیران کارخانه چای به … مخبر معاون اول رئیس جمهور نوشت: در پی اقدام وزارت جهاد کشاورزی در خصوص تخصیص ارز، مدیران این واحدها در نامه ای به محمد مخبر معاون اول رئیس جمهور، خواستار بررسی فوری این موضوع و پیگیری آن شدند. -بالا
در بخشی از نامه مذکور آمده است: احتراماً ما مدیران کل واحدهای تولیدی و کسانی که در صنایع بسته بندی و بازاریابی چای کشور فعالیت می کنند که مجموعاً حدود 75 درصد حجم واقعی این صنعت را تشکیل می دهند، داریم. ناگهان در زنجیره تامین مواد دچار اختلال اجباری شدیم، تبدیل به اولیه شده ایم (چای وارداتی) و دلیل آن ممنوعیت ثبت سفارش و واردات چای توسط وزارت جهاد کشاورزی است که منجر به تولید هزاران تن چای شده است. بلاتکلیفی در گمرکات کشور که ما را به سرگردانی کشانده و در کمال تعجب متوجه شدیم که ارز هنگفت و باورنکردنی به یک گروه واحد (زیر چتر 3 شرکت) اختصاص یافته و توسط بانک مرکزی پرداخت شده است. و به همین دلیل چرخه واردات و ثبت سفارش برای ده ها واحد دیگر متوقف شده است، علاوه بر این، تعداد اعداد و مبالغ اعلامیه و آمار منتشر شده حتی فراتر از ظرفیت فکری ماست، خیلی کمتر از ظرفیت آن طرف دیگر. میزان معقول واردات چای با توجه به دوره های گذشته سالانه حدود 90 هزار تن با ارزش ارزی حدود 550 میلیون یورو بوده است.
وی چند ماه بعد در گزارش دیگری با عنوان «وزارت جهاد کشاورزی در ماجرای اجاره چای از مصرف کننده گرفته تا بانک همه را دور زد» به این تخلف پولی پرداخت و نوشت: این همه ارز منحصرا و به صورت ویژه است. اجاره در اختیار یک شرکت خاص، واردات چای دو سال و نیم در کشور زمان می برد.
همچنین در گزارش دیگری با عنوان «پشت پرده مدیریت بازار شرکت» به نقل از یک منبع آگاه تاکید شده است: با توجه به اینکه مقادیر زیادی چای منحصراً توسط شرکت خاصی با مساعدت ویژه وارد بنادر کشور شده است. عزم وزارت جهاد کشاورزی با هدف توقف چرخه واردات رسمی چای، ترغیب تمامی تجار و کارخانجات به خرید محموله های وارداتی توسط یک شرکت خاص به جای واردات آن است. “
منبع:تابناک
