شورش و پوست انداختن پناهندگان/برگ جدید برگرداند. چرخش منبر مردمی پایداری یا چرخش زمان؟

سیما پروانه گر: علیرضا پناهیان، وعاظ سرشناس اصولگرا، این هفته در کانون توجه قرار گرفت. او مثل همیشه با ادبیات تند صحبت کرده و خواستار برخورد با رسانه ها شده است. تا اینجا حرف پناهیان نه عجیب است و نه دور از ذهن، اما وقتی بدانیم مخاطب اظهارات پناهیان روزنامه کیهان بوده، پرونده جدیدی باز می شود.

پناهیان و کیهان از دشمنان دیرینه جریان اصلاحات و منتقدان سرسخت دولت روحانی- ظریف و برنامه جامع اقدام مشترک گرفته تا مدافعان فیلترینگ و سخت گیری در مورد حجاب، پرتکرارترین نام های «یک جریان» بودند.

پناهیان و کاهان هماهنگ حرکت کردند. پناهیان نماد ضد ظریف در منبر بود و دوری از دیوان کیفری بین‌المللی را ترویج می‌کرد و کیهان در مقالات و سرمقاله‌های خود سخنان او را با صدایی متفاوت بیان می‌کرد. کاهان در مورد وضعیت حجاب فریاد می زد و پناهیان اعتراضات علیه «بی حجابی» را رهبری می کرد.

ورق پشتی؛ بازی روزها یا چرخش پناهندگان؟

آیا بازی روزگار است یا تغییر پناهندگان؟ حالا ورق برگشته است. علیرضا پناهیانی که در سال 1392 به همراه سعید جلیلی به حوزه انتخابیه رفت و در زمان انتخابات و قبل از آن در مقابل محمدتقی مصباح یزدی با دست بر سینه ایستاد و اکنون در تابستان 1403 به سعید جلیلی پشت کرد و ایستاد. رقیب داخلی خود یعنی محمدباقر قالیباف چراغ سبز نشان می دهد. او فیلمی از او ضبط کرد و در حمایت از او سخنرانی کرد.

همچنین وضعیت پناهیان پس از انتخابات و شکست سعید جلیلی مقابل مسعود بژجیان قابل توجه است. او برای پزشکان و قالیبافان موعظه می کند و از رئیس مجلس می خواهد که به قطبی شدن کیهان رسیدگی کند. با همان لحن و صدایی که در مجلس دهم فریاد زد و گفت شفافیت آرا تصویب شود، از قالیباف می خواهد که به کیهان رسیدگی کند و «درب این روزنامه» را ببندد.

این بار کهان شمشیر تیز خود را از دست اصلاح طلبان و رسانه های آنان گرفت و به سوی پناهندگان نشانه گرفت. وی ابتدا یادآور شد که زمانی که یاشار سلطانی در تابستان 1398 اسنادی را درباره پناهیان منتشر کرد، موضوع املاک وی مورد توجه قرار گرفت، از آن حمایت کرد و سپس در نامه ای خطاب به پناهیان مدعی شد که دوقطبی سازی نباید با مطالبه گری انجام شود. گری اشتباه کرد و در نهایت گفت نظر پناهیان مهم نیست.

صرف نظر از درگیری رسانه ای کیهان و پناهیان، سخنران برجسته اصولگرایان که از دوستان شفیق کیهان، جبهه پایداری و جلیلیون بود، چگونه از آنها فاصله گرفت و لب به انتقاد از آنها گشود و حالا هاس از زیر شمشیر کیهان گذشت؟ وقتی از علیرضا پناهیان نام می بریم، کدام چهره را باید جدی گرفت؟ پناهیان که دو دهه از منبر خود قطبی شد یا پناهیان که در حیات آل یاسین به ائتلاف قالیباف و پزشکان چراغ سبز نشان داد؟

از مصباح یزدی تا منتقد سعید جلیلی

مروری بر اظهارات و ادبیات یک دهه اخیر علیرضا پناهیان نشان می دهد که او در طیف اصولگرایان افراطی قرار داشت. اگر نام پناهیان را در فضای مجازی و اینترنت جستجو کنید، نظرات او را در هر موضوعی خواهید خواند؛ از انتخابات و برنامه جامع اقدام مشترک و حجاب گرفته تا فیلم و سریال و مسائل خانوادگی و مسائل اقتصادی و مدیریتی. ریشه همه واکنش ها به ریشه های فکری جریان پایدار برمی گردد. اگرچه او تاکید می کند که هرگز در هیچ حزب و گروهی عضویت نداشته است، اما نمی توان منطبق بودن اظهارات وی با مواضع جبهه پایداری و ریشه تفکراتش در دیدگاه های مصباح یزدی را انکار کرد.

حمایت بی قید و شرط او از سعید جلیلی در سال 1392 که کاندیدای جریان اصولگرا نبود و به عنوان نوری که مصباح یزدی و کاندیدای سهله جهبه سحابی دیده بود وارد میدان رقابت شد، جای خود را دارد.

وی اگرچه در سال‌های اخیر سمت‌های مختلفی را بر عهده داشته است، اما در پرونده خود از «نایب رئیس ستاد عمار تا هیئت امنای دانشگاه هنر»؛ اما رجا نیوز در گزارشی او را در زمره «40 دانشجو، معتمد و همکاران سیاسی» نزدیک به رهبر عقیدتی محمدتقی مصباح یزدی قرار می دهد.

پناهیان یکی از چهره های «گردان حبیب» است که در سال های پس از جنگ شاگرد مصباح یزدی شد. در آن سال‌ها روحانی جوانی بود که بعدها در گفت‌وگویی درباره حضورش در این گردان گفت: «ابتدا جرأت نمی‌کرد در جمع یارانش نماز بخواند»، هرچند بعداً گریه‌اش بلند شد. صدا در منبر خودش مدعی است که در جوانی و در سن 16 سالگی به همراه احمد متوسلیان نقش مهمی در ایجاد حلقه اولیه «حزب الله لبنان» ایفا کرده است، هرچند زمانی که در سال 1392 این ادعا را مطرح کرد، عابدین وحیدزاده از اعضای گروه سپاه پاسداران با ارسال مطلبی به یکی از پایگاه‌های خبری انتخاب موضوع را رد کرده و در نامه‌ای تاکید کرد: «این جمله که «من با احمد متوسلیان هستم…» صادقانه دور از واقعیت است. تعابیری سهوا از سوی این روزنامه نگار صورت گرفت و «آنقدر درباره حضور خود در سوریه صحبت نمی کنند، اما پیش از این نیز متأسفانه مسئولیت های غیرواقعی به آنها داده شده و سکوت کرده اند و هیچ اقدامی برای اصلاح آن انجام نداده اند. “

دهه ۷۰ سال منبرهای خشن و آتشین آوارگان بود، سال های حمله به دولت اصلاحات و چهره های نزدیک به این جریان. همین سخنرانی ها بود که پناهیان را بین منبرهای مردمی مصباح یزدی و جریان پایدار قرار داد.

در سال های اخیر یکی از چهره های حاضر در حمله به بیت آیت الله منتظری مدعی شد که پناهیان با سخنرانی و تحریک مردم در منبر نقش مهمی در سازماندهی افکار این حمله داشته است. البته این اظهارات و اظهارات هیچ گاه با واکنش اعم از تایید یا تکذیب پناهندگان همراه نبود و در عین حال هیچ مستندی در این زمینه ارائه نشد.

پناهیان مانند بسیاری از وعاظ اصولگرا در سال 1387 بر منبر رفت و به اوج رسید. وقتی فریاد زد که از نظر اسلام سران فتنه مفسد فی الارض هستند و حکم قیام علیه حکومت اسلامی اعدام است و این حکم باید اجرا شود.

بعدها بارها به خاطر سخنرانی هایش در کانون توجه قرار گرفت. در شهریور 1377 خطاب به مجلس دهم گفت: ای مشاوران اسلامی انسان دوست باشید! چه زمانی حق رای ندادن شفاف را گرفتید؟

در شهریور ماه ۱۳۹۸ خبر املاک چند میلیونی علیرضا پناهیان با واکنش های گسترده ای همراه بود. عده ای به او حمله کردند و او را متهم به ارتباط با یک ابر میلیاردر معروف کردند و سند ملکش را در سعادت آباد منتشر کردند و…; خود پناهیان در دفاع از خود گفت که وضعیت مالی اش به قدری خراب است که اگر توضیح دهد کمک های مالی برایش جمع می شود و اظهار داشت که با هدیه دوستانش زندگی می کند.

در انتخابات 1400 به نفع ابراهیم رئیسی از هیچ کوششی دریغ نکرد و تا پایان این دولت از او حمایت کرد. او حتی در دفاع از همسر رئیسی با کنایه به همسر روحانی گفت: همسر حسن روحانی به اندازه رئیسی کتاب نوشته است؟ همسرم تاکنون نوشته است؟ خوانده است؟

در دهه اخیر، تعداد سخنرانی های پناهی ها در حمله به حسن روحانی، محمدجواد ظریف و برجام بی شمار است. او صدای رسای پایداری و طیف خشن جریان راست بود که تغییر مسیرش در انتخابات چهاردهم نشان می دهد پناهیان علاوه بر اینکه می تواند از بالای منبر فریاد بزند، همزمان قدرت تغییر چشمگیر را نیز دارد. همانطور که زمان تغییر می کند

زمانی که تیرماه امسال از سعید جلیلی فاصله گرفت و طرفدار قالیباف شد، مشخص شد که تصمیم به جدایی از جلیلون گرفته است. هیچکس نمی داند درون پناهیان چه می گذرد، اما در ظاهر دیگر نمی خواهد طرفدار جلیلیون و پایداری باشد و در این مسیر از پریدن به کائنات ترسی ندارد.

ناپایداری های نو رسید، پناهیان به فکر حرکت افتاد

پناهیان هم مثل خیلی از چهره های دیگر به هزار و یک دلیل می خواهد با روسای فعلی دولت و مجلس ارتباط خوبی برقرار کند. علاوه بر این موضوع، شاید ظهور تندروها در راست افراطی جریان اصولگرا شما را به فکر حرکت از این زاویه اردوگاه اصولگرایان انداخته است.

قصد و نیت پشت این ماجرا هرچه که باشد، علیرضا پناهیان در حال بد پوشی و شورش علیه نسخه قدیمی خود است. بحث سود هست یا آش ذاتیها و جلیلیون آنقدر پرشور هستند که پناهیان از انتقاد از کابینه پزشکان گلایه می کند؟

پاسخ این سوال بر خلاف گذشته پناهیان که آنقدر پر از گفته ها و حرف ها و کردارهای عجیب است که نه فراموش می شود و نه با چراغ راهنمایی پاک می شود تا آن طرف را بپیچد، روشن نیست.

2727