عرفان حاجی پروانه، بازار; گزارش مرداد ماه بانک مرکزی درباره توسعه مسکن تنها چند روز پس از گزارش تیرماه منتشر شد. انتشار پی در پی این آمار پس از روی کار آمدن دولت جدید، شاید به معنای پایبندی تیم اقتصادی این دولت به منظم بودن آمار و ارقام باشد که البته لزوم ادامه این امر می تواند صحت این گفته را تایید کند.
مسکن مرداد تهران همچنان در رکود است. تعداد تراکنش ها در مردادماه به 3665 رسید که تنها 106 تراکنش بیشتر از تیرماه است. در نمودار زیر به بررسی معاملات مردادماه طی 6 سال گذشته پرداخته ایم. تعداد معاملات در شهر تهران در مردادماه 1396 به 12000 تراکنش رسید، اما 1403 تراکنش مرداد نصف میانگین شش سال گذشته است. در همین حال، قیمت ها به آرامی در حال افزایش هستند. متوسط قیمت هر مترمربع مسکن در تهران از 81 میلیون و 600 هزار تومان به 88 میلیون و 500 هزار تومان معادل 8.4 درصد افزایش یافته است.
تحقیقات و مشاهدات محدود آگهی‌ها نشان می‌دهد که بخش قابل‌توجهی از معاملات به‌صورت تسویه سایر املاک یا اتومبیل یا زمین است. یا حداقل تمایل فروشنده و خریدار برای جبران معاملات بیشتر است و در صورت خرید نقدی خریدار می تواند از تخفیف جالبی در معامله برخوردار شود. این هم تکه ای دیگر از پازل کد بازار املاک در تهران.
البته رکود این بازار خارج از زنجیره رکود سایر بازارها نیست. بازار خودرو، بورس و تا حدودی ارز به عنوان تنها بازار مصرف و سرمایه گذاری در ایران همچنان در رکود به سر می برد. دولت به عنوان بزرگترین تنظیم کننده اقتصاد، نرخ سود بین بانکی را افزایش داده است. روندی که فعالان اقتصادی آن را ارزآوری می نامند و در نتیجه تقاضای وام در جامعه کاهش می یابد و پول در سپرده های بانکی حبس می شود. این امر با حجم قابل توجهی از پولی که وارد صندوق های با درآمد ثابت در بازار سرمایه می شود تأیید می شود.
نتیجه رکود مسکن بدون شک تمایل بیشتر مردم به املاک کوچک است. گزارش بانک مرکزی حاکی از آن است که مشتریان ملکی تهران در مرداد ماه بیشترین علاقه را به خانه های 50 تا 60 متری داشته اند و این سود نسبت به ماه قبل نیم درصد افزایش داشته است. تنها 2.2 درصد از پیشنهادات مرداد ماه مربوط به املاک بین 170 تا 200 متر است.
نموداری که معمای بحران نقدینگی املاک تهران را نشان می دهد. توزیع فرکانسی واحدهای فروخته شده متناسب با قیمت کنتور ساختمان می باشد. بر این اساس بیشترین معاملات برای املاک متری 50 تا 60 میلیون تومان بوده است.
شاید هیچ چیز به اندازه ارقام اجاره مسکن نشان دهنده کاهش تورم در بازار مسکن نباشد. افزایش 5.3 درصدی اجاره بها نسبت به ماه قبل و رشد نقطه به نقطه 45.5 درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل نشان می دهد که اکثر مالکان به الزام وزارت راه و شهرسازی برای ممنوعیت توجهی ندارند. افزایش بیش از 25 درصدی قیمت مسکن اگرچه چراغ رشد اقتصادی و رونق املاک خاموش است، اما بازار اجاره رونق دارد.
