روزنامه ایران: کارشناسان فرش بر اساس مصوبه شورای عالی اداری خواستار احیای مرکز ملی فرش شدند. آنها ادغام مرکز ملی فرش در اداره کل صنایع خلاق و ورزشی وزارت صنعت، معدن و تجارت را موجب بیکاری هزاران قالیباف به ویژه در شهرستان های کشور می دانند. این کارشناسان با یادآوری تحریم بازار فرش ایران از سوی آمریکا، این ادغام را عامل از دست دادن بازار داخلی می دانند. طبق آمار اتاق بازرگانی 2 میلیون و 57 هزار قالی باف داریم و در مجموع 10 میلیون نفر از این صنعت امرار معاش می کنند که حدود 12 درصد جمعیت کشور را شامل می شود. همچنین آمارها نشان می دهد که قبل از تحریم ها فرش دستباف اولین محصول صادراتی غیرنفتی ایران و دومین کالای صادراتی پس از نفت بود. اما پس از تحریم ها، هند جای ایران را در بازار جهانی فرش دستباف گرفت و سال گذشته بیش از 50 میلیون دلار فرش به طور رسمی صادر نشد.
صادرات غیر رسمی
کارشناسان این آمار را مبنای تصمیم گیری جدید و ادغام مرکز ملی فرش می دانند اما به یاد داشته باشید که صادرات فرش ایرانی به صورت غیررسمی از کشورهای همسایه و البته به نمایندگی از آن کشورها به بازار آمریکا انجام می شود. بنابراین آمار صادرات فرش دستباف به دلیل کاهش قیمت پایه صادراتی برای کمک به تولیدکنندگان و صادرکنندگان و همچنین وجود اقتصاد پنهان در این بخش واقعی نیست. از سوی دیگر کارشناسان و فعالان منتقد حوزه فرش تعهدات ارزی و عدم تمدید کارت بازرگانی صادرکنندگان فعال در بازار را از دیگر دلایل مهم کاهش صادرات می دانند. با توجه به این ادغام، مقرر شد مرکز ملی فرش به وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی واگذار شود. این خبر موجی از انتقادات فعالان صنعت فرش را به دنبال داشت که ادغام احتمالی آن باعث کاهش صادرات فرش می شود. فعالان اکنون یادآوری می کنند که ادغام مرکز ملی فرش در این معاونت که مسئولیت اصلی آن فعالیت در حوزه صنایعی مانند صنعت ورزش، اسباب بازی، تولید نرم افزارهای تلفن همراه و … است، صنعت فرش را بیش از پیش تضعیف خواهد کرد. .
ترافیک معکوس
فروغ اسماعیلی، کارشناس رسمی دادگستری در حوزه فرش در گفتگو با «ایران»، تصمیم ادغام مرکز ملی فرش به معاونت وزیر صنایع را بر اساس آمار گمرک حاکی از کاهش صادرات می داند و می گوید: «آمار از سازمان جهانی گمرک نشان می دهد که بازار فروش آمریکا بیشترین فروش فرش دستباف را در جهان دارد، بنابراین آمریکا پس از نفت، بازار فرش ایران را نیز تحریم کرد، به طوری که تعداد زیادی از بافندگان فرش که عمدتاً تشکیل می شوند. جامعه روستایی ایران بیکار خواهد شد.» به گفته وی این مشکل باعث کاهش صادرات فرش ایران شد. این کاهش زمینه ساز ادغام سازمان ملی فرش ایران شد. وی می گوید: آنچه که حامیان ادغام نمی دانند این است که فرش ما به دلیل تحریم ها به صورت غیر رسمی، مخفیانه و با نام های دیگر صادر می شود، امروز فرش های ما به نام پاکستان، افغانستان، جمهوری آذربایجان به آمریکا صادر می شود. ترکیه، امارات متحده عربی و غیره. به گفته وی، فرش ایرانی از طریق «تلنجی» به امارات قاچاق می شود و از آنجا به آمریکا صادر می شود.
این کارشناس فرش می پرسد: آیا امارات صنعت فرشی دارد که به عنوان تولیدکننده فرش وارد بازارهای جهانی شود؟
اسماعیلی از این جریان به عنوان «قاچاق معکوس» یاد می کند و معتقد است: اگر سیستمی وجود داشت و همه قالیبافان شناسنامه داشتند، مشخص می شد که چه تعداد فرش دستباف در کشور تولید می شود. این کارشناس فرش می گوید: تمام زنجیره های عرضه و تولید فرش رها شده است و همه بر صادرات متمرکز شده اند، فروش فرش سرپوشیده نیز کنار گذاشته شده است، سازمان ملی فرش حداقل بحث آموزش را مطرح می کند، ساعت ها کار کارشناسان طول کشید تا ساختار وزارت صنعت و بازرگانی را آماده کنید. اسماعیلی تاکید می کند که سازمان ملی فرش ایران باید زیر نظر وزیر باشد نه اینکه در یک معاونت ادغام شود.
بیکاری هزاران قالیباف
کارشناسان معتقدند تغییرات جدید منجر به فراموشی صنعت فرش و بیکاری هزاران قالیباف شد.
فرامرز خوشاب، کارشناس فرش دستباف نیز به مصوبه 1361 هیات وزیران اشاره می کند و به «ایران» می گوید: بر اساس این مصوبه، مرکز ملی فرش ایران به گونه ای ایجاد شد که همه امور سیاسی و همه چیز «آنچه مرتبط است». از طریق این چرخه و ساختار می توان فرش را پیش برد و در نهایت رسیدن به این ساختار باعث شد تا برای ترمیم ضعف ساختاری و رقابت با آنها با هند و چین و سایر کشورهایی که پشت سر این دو کشور هستند رقابت کنیم. به گفته وی، ساختار جدید ربطی به صنعت فرش ندارد.
وی به فعالیت هند که جایگزین ایران در بازار جهانی فرش شده است اشاره می کند و می گوید: ساختار تعریف شده توسط هند به طور مداوم به روز می شود تا سهم بیشتری از بازار را به خود اختصاص دهد، اما تصمیم گرفتیم این مرکز را در بخش ناهمگن ادغام کنیم. بازار فرش را یکی از بازارهای اقتصادی می داند که بیشترین اشتغال را ایجاد می کند و با اشاره به سود پولی صنعت فرش یادآوری می کند که اگر شرایط به همین منوال پیش برود، رقبا بازار را به طور کامل از ایران دور خواهند کرد. خوشاب ادغام سازمان ملی فرش را سایه این سازمان در بازار خودرو می داند و می گوید: بازار خودرو بسیار بزرگ است اما اشتغال زایی آن هیچ گاه به اندازه بازار فرش نیست، بنابراین تغییرات به بازار خودرو آسیب می رساند. صنعت فرش و آینده این بازار».
در دستور رئیس جدید مرکز ملی صنایع خلاق آمده است: وظایف محوله باید در مسیر حرکت خودروسازی دانش بنیان باشد. منتقدان نمی دانند صنعت خودرو و فرش چه وجه مشترکی دارند.
اسماعیلی و خوشاب دو کارشناس فرش در نهایت خواستار احیای مرکز ملی فرش با تصویب شورای عالی اداری کشور هستند. به موجب مصوبه 1901/5169 مورخ 20/01/1382 این شورا کلیه امور مربوط به سیاست گذاری، برنامه ریزی، نظارت، راهنمایی و پشتیبانی صنعت فرش دستباف، بررسی ها و امور مربوط به تحقیقات و تهیه استانداردهای فنی. و الزامات تولید و صادرات و اقدامات حمایتی مربوط به آنها از کلیه دستگاه های دولتی جدا و در حوزه مرکزی وزارت بازرگانی تحت عنوان «مرکز ملی فرش ایران» جمع آوری شد.
انتهای پیام/
